Каляды

 Каля́ды (Сьвяты́и вэчори́) — дахрысьціянскае сьвята, зьвязанае з пэрыядам зімовага сонцастаяньня. З усталяваньнем хрысьціянства было прымеркаванае да сьвятаў Раства

Хрыстовага і Вадохрышча.

Каляды працягваюцца з 24 сьнежня па 6 студзеня (з 6 па 19 студзеня па старым стылі), ахопліваючы тры сьвяты: Раство, Новы год і Хрышчэньне (Вадохрышча). Да кожнага з гэтых сьвятаў гатавалася абавязковая рытуальная

Гарадзенцаў павіншавалі з Калядамі (фота)

Больш дзясятка калядоўшчыкаў віншавала гарадзенцаў па-беларуску. Сярод персанажаў, што віншавалі жыхароў горана на Нёмане, былі і каза, і жаўнер… У гэтым годзе ў гарадзенскіх калядоўшчыкаў з’явіліся таксама новыя персанажы. Па словах арганізатараў, калядаванне ў горадзе ўжо стала традыцыяй.

Пра калядаванне ў Гародні распавядае адна з арганізатарак мерапрыемства.

Свята Млынароў у Адельску (шмат здымкаў)

10 лістапада ў Адэльску адбылося Свята млынароў. Свята прымеркавалі да Дня Святого Марціна — заступніка млынароў і праходзіла яно ў першы раз. Прапаноўваем вам наш традыцыйны фотаагляд з гэтага мерапрыемства

"Утро хорошего дня" аб Беларускай суполке

Ці ёсць сёння запатрабаванасць на “этна”? У Гродне абмеркавалі месца “саломкі і буслоў” у сучаснай Беларусі

У Гродне адкрылася польска-беларуская дызайнерская выстава “Этнапраект”. Адкрыццё прайшло ў антыкафэ “Живое время” і было спалучана з ток-шоў, у якім дызайнеры, майстры і ўсе зацікаўленыя ў захаванні адметнай беларускай традыцыі, абмеркавалі, як унесці яе ў жыцце гарадскога жыхара без вяртання ў “каменны век”. Абстаноўка, як і мае быць у антыкафэ, панавала нефармальная. Удзельнікі былі ўсіх узростаў: ад маленькіх дзетак, якія прыйшлі з бацькамі, да ўжо вельмі сталых асоб. Нямала было моладзі. Вольных месцаў на крэслах і канапах не засталося.

На адкрыцці выставы ўсе жадаючыя маглі азнаеміцца з праектамі, так ці інакш звязанымі з этна. Тут і стылізаваная мэбля, і дробныя карысныя рэчы, кшталту лямпы, штопара ці пластыра, элементы вопраткі і інтэр’ераў, забаўкі. Ёсць нават дзвярная ручка з матывам беларускага ручніка. Пабачыць можна і праект цэлай кватэры, а нават дома. Адпаведны фон для прагляду прац стваралі адмыслова запрошаныя музыкі.

Фестываль фальклору пройдзе ў Квасоўцы

31 жніўня і 1 верасня ў аграгарадку Квасоўка на пляцоўцы ля возера адбудзецца раённы фестываль фальклору “Вяртанне да вытокаў”. Пачатак фестывалю у 12.00.

31 жніўня з 12.00 гасцей свята чакае праца традыцыйных беларускіх падворкаў, выстава-кірмаш, конкурс беларускіх народных страў і майстар-клас традыцыйных рамёстваў.

Разам затанчыць ды пагуляць абяцае Суполка традыцыйнай культуры (Гродна) і капэла “На таку” (Мінск), які арганізуюць невялікую этнавечарыну па побытавых танцах Гарадзеншчыны.

Другі дзень “Падарожжа ў Этнаказку” (шмат здымкаў)

Другі дзень фэсту “Падарожжа ў Этнаказку” прайшоў у Гродне 18 жніўня. Ахвотныя маглі не толькі пазнаёміцца з творчасцю народных майстроў і выступамі польскіх гасцей, але і паслухаць вядомых беларускіх выканаўцаў этнічнай музыкі.

На сцэне перад Новым Замкам выступілі гарадзенцы “Раса мечтателей” і “Вочы”, а таксама госці з Мінску: Альтанка, Масуд Талібані, Фольк-Машына, Ірэна Катвіцкая ды PAWA. Хэдлайнерамі апынуліся былыя гарадзенцы, а сёння мінчукі – дударскі калектыў Irdorath.

19 жніўня 1831 г. нарадзіўся Зыгмунт Чаховіч

19 жніўня 1831 г. нарадзіўся Зыгмунт Чаховіч - адзін з кіраўнікоў паўстаньня 1863—1864 гадоў. Нарадзіўся ў весцы Сурвілішкі Дзісенскага павету Віленскай губэрніі (цяпер Пастаўскі раён Віцебскай вобласьці), ў сям’і Бэрнарда Чаховіча і Юзэфы зь Мірскіх. У 1862—1863 гадах чалец Літоўскага правінцыйнага камітэту, экспэдытар у Аддзеле кіраўніцтва правінцымі Літвы. Па сваіх поглядах прыхільнік жорсткай лініі Каліноўскага. Арыштаваны ўлетку 1863 году. На 12 гадоў высланы ў Сыбір. Быў знаёмы з маладым Янкам Купалам, сям’я якога ў 1895—1904 гадох пражывала непадалёк. У доме Чаховіча Янка Купала ўпершыню пазнаёміўся зь нелегальнай літаратурай. Пра іх сустрэчы паэт неаднойчы ўспамінаў у аўтабіяграфіях. Моцна паўплываў на сьветапогляд будучага беларускага клясыка.

be.wikipedia.org
Аматары Беларускай Гісторыі

Гродно - реконструкция или уничтожение?

В Гродно продолжает борьба историков и чиновников, вызванная масштабной перестройкой центра города. Историки говорят об уничтожении уникальных построек, чиновники не обращают на это внимания.

Журналист Валерий Руселик защищал свой родной город несколько лет. Студентом, он даже бросался под ковш экскаватора, чтобы остановить разрушение старины под видом реставрации города. Валерий рассказывает, что разрушение исторического Гродно не прекращалось никогда: «Понемногу, дом за домом, плиточкой за плиточкой. А ты живешь в этом городе, ходишь по этим улицам - и как-то не замечаешь этого безостановочного уничтожения».

Прэм'ера балета "Вітаўт"

5 і 6 верасня ў Нацыянальным Акадэмічным Тэатры оперы і балета адбудзецца прэм'ера балета "Вітаўт" В.Кузняцова.

Балет у 2-х дзеях

Лібрэта — заслужаны дзеяч мастацтваў Рэспублікі Беларусь,

 лаўрэат Дзяржаўнай прэміі СССР Аляксей Дудараў

Харэаграфія і пастаноўка — народны артыст Беларусі

Фестываль старадаўняй культуры “Гальшанскі замак-2013” адбудзецца 24 жніўня

Галоўныя падзеі фестывалю – канцэрт старадаўняй і сучаснай музыкі (Беларусь, Літва), конныя рыцарскія турніры, катанне на конях, горад майстроў і майстар-класы, вогненнае прадстаўленне, забытыя і сучасныя народныя танцы і гульні.Традыцыйна ўдзел у мерапрыемстве прымуць музыкі “Стары Ольса”, “Літы талер”, “Баламуты”, Тэстамент+PAWA”,

Энтаказка пачалася ў Гудзевічах (шмат здымкаў)

У вёсцы Гудзевічы 17 жніўня распачаўся рэгіянальны этнафестываль абрадаў і рамёстваў “Вандроўка ў Энтаказку”. Свята адчынілі мясцовыя фальклорныя гурты і выставы рамеснікаў Гарадзеншчыны і Сувальшчыны.

У “Кірмашы рамёстваў” прынялі удзел майстры народнай творчасці з усёй Гродзенскай вобласці. На падворку ткачоў можна было набыць гарадзенскія дываны, тканыя паясы і габелены. Кожны мог прыняць удзел у майстар-класах па двухнітавым і падвойным ткацтве, пляценні паясоў, саломапляценні, мастацкай апрацоўцы металу, традыцыйным роспісе і дэкараванні яек, мастацкай разьбе па дрэве.

На пленэры выразалі з дрэва гадзіннік Фарнага касцёла і Алесю з песні “Сяброў”

Ля Гродна, на тэрыторыі сядзібы Каробчыцы, 15 жніўня завяршыўся V міжнародны пленэр разьбяроў па дрэве, у якім удзельнічалі майстры з Беларусі, Польшчы, Украіны і Літвы.

Усе драўляныя кампазіцыі былі прысвечаны тэме “Нашым Славуты землякам” – людзям, якія праслаўлялі Гарадзеншчыну, або сімвалам вядомых традыцый і месцаў. Некаторыя працы прысвечаны часам ВКЛ і Рэчы Паспалітай.

Адсвяткавалі масленку!

Не гледзячы на сярэдзіну сакавіка – надвор’е было самае маслянічнае! І суполкай народнай культуры, паклікаўшы з сабой сяброў, мы сабраліся за гарадам (я бы нават сказаў “над горадам”, бо з гары адкрываўся цудоўны далягляд на Гродна), каб адсвяткаваць масленку і развітацца нарэшце з зімой

Менск! Не прапусціце!

Паважаныя, ужо сёння вечарам у кніграні "логвінаЎ" адбудзецца прэзентацыя беларускай настольнай гульні "Паўстанцы". І анансуем, што падтрымаць гульню прыйдзе гурт "Нельга забыць"!Прэзентацыя ў Гродна прайшл

Сення, прэзентацыя першай беларускай настольнай гульні “Паўстанцы”

Ужо сення гарадзенцы змогуць першымі пабачыць беларускую настольную гульню "Паўстанцы", створанную нашымі цудонымі сябрамі Настай Лукашковай ды Антосем Яноўскім. Мерапрыемства адбудзецца ў мастацкай галерэі "Крыга" (вул. Савецкая, 3-11, арка каля крамы "Ратушы") а 18:00. Жадаючым прыняць удзел, просім падысці за 10-15 хвілін да пачатку прэзентацыі, каб

4 лютага 205 гадоў з дня нараджэння Вінцэнта Дуніна-Марцінкевіча

Вінцэ́нт-Яку́б Ду́нін-Марцінке́віч (4 лютага 1808, фальварак Панюшкавічы — 29 сьнежня 1884, Люцінка) — клясык беларускае літаратуры, адзін з пачынальнікаў новае беларускае літаратуры й драматургіі, паэт, тэатральны й грамадзкі дзяяч

Нарадзіўся ў фальварку Панюшкавічы (цяпер Бабруйскі раён) у сярэднезаможнай шляхецкай сям’і. Закончыў Бабруйскую павятовую школу (1824). Вучыўся ў Пецярбурскім унівэрсытэце на мэдыцынскім факультэце. З 1827 служыў у

у каталікоў ды грэка-каталікоў Грамніцы(Стрэчанне)

узор грамнічнай свечкі

Грамніцы, альбо Стрэчанне. Першая назва свята, як мяркуюць, пайшла ад язычніцкага бога Грамоўніка, якому прыпісвалася ўтварэнне веснавых навальніц і дажджоў. Пасля гэтага дня павінна была ўпасці ўлада змрочных бостваў зімы: "На Грамніцы — паўзіміцы" або "Як прыйдуць Грамніцы — скідай рукавіцы". У засеках памяншаўся запас збожжа, і гэты святочны дзень таксама выступаў у гаспадарцы са сваёю меркаю: "Грамніца — хлебу палавіца". Другую назву — Стрэчанне, якая

175 год Кастусю Каліноўскаму!

2 лютага у 1838 нарадзiўся Кастусь Каліноўскi Вінцэнт-Канстанцін Каліноўскі нарадзіўся ў вёсцы Мастаўляны Гродзенскага павета (зараз у Падляскім ваяводстве Польшчы) 

Улетку 1862 г. Каліноўскі разам з паплечнікамі з Гарадзенскай рэвалюцыйнай арганізацыі распачаў выпуск «Мужыцкай праўды» — першай у гісторыі газеты на беларускай мове.

Майстар-клас па танцах Гарадзеншчыны(відэа)

31 студзеня нашу Суполку народнай культуры запрасілі ў метадычны цэнтр народнай творчасці. Папрасілі расказаць пра сябе і патанчыць некалькі танцаў. Накіраваліся я з Настай, да нас далучылася Аня і, што самае прыемнае, завіталі сябры з Мінска з Студэнцкага этнаграфічнага таварыства.

Малады спецыяліст па фальклору Ірына (прозвішча, прабачце, не ведаю) арганізавала цікавы майстар клас

Музей Багдановіча рассакрэціў слуцкі пояс (фота, відэа)

Музей Багдановіча ўпершыню паказаў унікальны цэлы слуцкі пояс, пра які раней пісала Еўрарадыё.

"Гэты пояс закуплены ў прыватнай асобы ў 1986 годзе, 31 студзеня, за 1000 савецкіх рублёў. Гэта даволі многа. Цяпер, калі мы прымаем прадмет у фонды, мы стараемся ў чалавека даведацца ўсю гісторыю. Але раней такога не было. Таму легенду пояса не запісалі. Ёсць версія, што ў гэтым

Ішла каляда сялом-сялом…

У "Вячэрнім Гродна" змешчаны артыкул Юлі Катаржынскай пра наша Калядаванне ў Гожы. Фотаздымак Анастасіі Роўба. Чытаем і ўзгадваем, як тое было...

Ішла каляда сялом-сялом…

Зімовыя святы заўсёды былі чаканымі і жаданымі. Моладзь збіралася разам і хадзіла калядаваць. Пасля нейкага перапынку традыцыя пачала аднаўляцца.

На Шчодры вечар, 13 студзеня, я далучылася да кампаніі моладзі, што выбраліся калядаваць у Гожу.

Невычэрпная крыніца экспедыцый

У лістападзе 2012 года наша Суполка народнай культуры арганізавала невяліку аднадзёную экспедыцыю на двух аўтамабілях ў Гродзенскі раён. Вялікую дапамогу ў знаходжанні старых людзей аказаў кіраўнік музея СВК імя Дзеньшчыкова Уладзімір Козыраў, а на мінулым тыдні ў газеце "Перспектыва" з'явіўся артыкул пад яго аўтарствам "Невычэрпныя крыніцы". Шмат вельмі прыемных, пранікнёных і шчырых слоў, якімі мы хочам падзяліцца з вамі.

Невычэрпная крыніца

Нядаўна цэлы дзень давялося правесці ў незвычайных абставінах. З Гродна на дзвюх машынах прыехала група моладзі (студэнты і ўжо працуючыя), аб’яднаная жаданнем захаваць беларускую народную культуру. Аказалася, у Луцкаўлянах пражываюць родзічы адной з членаў гэтай этнагрупы – сям’я Сівуха, дзе таксама ў пашане беларускае слова. Узброеныя сучаснай здымачнай апаратурай, яны ездзілі па вёсках, наведвалі пенсіянераў, фатаграфіравалі сялянскія хаты і інтэр’еры. Пашчасціла іх суправаджаць. Як жа гэта было цікава і павучальна!

Софія Кавалеўская

Па некаторых звестках 17 студзеня спаўнелася 160 год з дня нараджэння Софіі Кавалеўскай, беларускай фальклярысткі, этнографа, пісьменьніцы. Нарадзілася яна 1853 годзе ў вёске Малыя Бакшты Маладэчанскага раёну

 Займалася зборам калекцыі прадметаў народных рамёстваў, твораў мастацтва, а таксама матэрыялаў пра паўстаньне 1863—1864 рр. на Меншчыне і прысьвяціла яму некалькі артыкулаў і

сення дзень нараджэння Жыгімонта Старога

Нарадзіўся ў Казяніцы Радамскага павета Каралеўства Польскага. Атрымаў добрую адукацыю, валодаў некалькімі мовамі. Атрымаў ад старэйшага брата, караля Чэхіі і Венгрыі Уладзіслава II, Глогаўскае і Апольскае княствы у Сілезіі. У 1504 прызначаны каралеўскім намеснікам Сілезіі, пазней і Лужыцы. Пасля смерці вялікага князя літоўскага Аляксандра абраны панамі-радай 20 кастрычніка 1506 на велікакняжацкі сталец. 8 снежня 1506 негледзячы на апазіцыю сенатараў з Малой Польшчы абраны і на польскі сталец. Мянушку «Стары» атрымаў за тое, што яшчэ пры сваім жыцці дамогся каранавання ў пераемнікі свайго 10-гадовага сына Жыгімонта II